Płacimy i płacić będziemy

Szczegóły „dobrej zmiany” przypominają stary dowcip, gdzie obiecany film był nie pornograficzny, a panoramiczny – i nie szwedzki, tylko radziecki.

Podatek od hipermarketów, który karać miał zachodnie korporacje za wyzysk i optymalizację podatkową, wyrównywać szanse z rodzimym biznesem, nagle stał się podatkiem od sprzedaży detalicznej dotykający wszystkich po równo.

Mająca być decydującą powierzchnia handlowa (bo inna nazwa tego podatku to podatek „od sklepów wielkopowierzchniowych”) jest już zupełnie nieistotna. Nawet sklepy internetowe nie mając żadnej powierzchni handlowej – zapłacą. Pseudopatriotyczne zapowiedzi wspomagania krajowego biznesu poprzez gnębienie biznesu zagranicznego są oczywiście bełkotliwe, ale miałem nadzieję, że w procesie dojenia podatnika polskie firmy nie ucierpią. Jak zwykle okazałem się zbyt wielkim optymistą.

Oczywiście powody takiego stanu rzeczy są proste. Po pierwsze, spełnienie ułamka zapowiedzi z kampanii wyborczej wysadzi finanse publiczne. Pieniądze trzeba więc ściągnąć, skąd się da, a jednak najłatwiej pieniądze zabrać najsłabszym, którym trudno się bronić przed fiskusem. Na razie mamy chociaż przychód wolny od podatku, który ochroni najmniejszych, choć obawiam się, że w ramach „upraszczania przepisów” i on może zniknąć.

Po drugie, istniała obawa, że UE uzna taki podatek za niezgodny z traktatami i odejście od tego kryterium być może pomoże w jego obronie.

Po trzecie, sieci handlowe już miały gotowe recepty na jego obejście – po prostu dzieląc powierzchnię sklepu na mniejsze jednostki. Każdy dział stałby się osobnym sklepem.

Po czwarte zaś okazało się, że radosna twórczość w czasie kampanii jest trudniejsza do wdrożenia, niż się wydaje. Pozornie przemyślana strategia wyborcza to w rzeczywistości w dużej części pełna improwizacja. Zresztą improwizacja postępująca, na co wskazuje dziwaczny pomysł opodatkowania wyżej sprzedaży weekendowej. Wyższy podatek od sprzedaży niedzielnej byłby wstępem do zakazu handlu w niedzielę, ale sobota? Prawdopodobnie chodzi o dodatkowych kilka milionów, bo wtedy właśnie sprzedaż jest najwyższa.

A duzi jak zwykle sobie poradzą. Duże sklepy internetowe po prostu przeniosą się za granicę. Nie dość, że fiskus nie dostanie podatku obrotowego, to jeszcze straci dochodowy, a i trochę VAT ucieknie. No ale, jak mawiają, pazerny traci dwa razy. Duże sieci i tak podzielą się na mniejsze firmy, jak planowały. Tylko teraz zamiast powierzchnią podzielą się czasem. Jedna będzie sprzedawała w poniedziałki, następna we wtorki i tak dalej – byle nie przekroczyć limitu sprzedaży. Wszystko to kwestia wystarczająco sprawnego systemu informatycznego.

Ostatecznie zaś zapłacą oczywiście konsumenci, zaś wielu poddostawców pracujących na najniższych marżach nie wytrzyma dodatkowej presji na obniżkę cen. No ale których to z rządzących interesował los pracowników sektora prywatnego i przedsiębiorców? Dziś raczej patrzę, jakim to dodatkowym podatkiem zostaniemy obdarowani, bo planowane 2 miliardy wpływu, nawet gdyby jakimś cudem się zrealizowało, to mniej niż 10 proc. kosztów zasiłku 500 złotych na dziecko. A gdzie fundusze na resztę obietnic?