Perspektywa

Przebywając właśnie dłuższy czas w kraju zaprzyjaźnionym choć odległym nabieram odpowiedniej perspektywy. Porównując podejście państwa i urzędnika do obywatela na przykład z USA wypadamy bardzo blado. Niespójne i na okrągło nowelizowane przepisy, brak zrozumienia funkcjonowania gospodarki i myślenie o wszystkich firmach jakby były wielkości Orlenu. Do tego wielki fiskalizm robiący się co raz bardziej agresywny. Można by wymieniać bardzo długo. Dla chętnych do wysłuchiwania narzekania zapraszam do czytania starszych moich wpisów.

Jednak jadąc w kierunku przeciwnym odkrywam, że mimo wszelkich naszych niedociągnięć jesteśmy krajem cywilizowanym. Nasze dziwności mieszczą się w szerokim marginesie normy i zasadniczo możemy się cieszyć z miejsca i czasu, w którym żyjemy. Nawet zaciekli krytycy naszej sytuacji przyznają, że jesteśmy w najlepszej sytuacji od setek lat. Co dalej zależy w dużej mierze od nas.

A jeśli pozwoli się Polakom na nieskrepowany rozwój pokażą cuda. Narzekania na brak polskiej innowacyjności i niskiej konkurencyjności słychać codziennie. Ja za to znajduję za daleką granicą w sklepach polskie produkty pod polskimi markami. I to nie produkty państwowych molochów, ale polskiego prywatnego biznesu. Potwierdzają to różnorakie statystyki – chociażby to, że Polska jest z punktu widzenia wolumenu drugim na świecie eksporterem mebli. No, ale zawodowi malkontenci stwierdzą, że meble to nie promy kosmiczne wiec się nie liczą. Kiedy zaś wspomni się Solaris sprzedający nowoczesne autobusy, usłyszymy, że firma tylko je składa, a sama nie produkuje silników. Malkontenctwo zawsze było w nas silne – dobrze, że potrafimy się już z tego śmiać. Powstała nawet strona na facebooku „Poland come and complain” – prezentująca wielkie polskie osiągnięcia wraz z malkontenckim komentarzem.

Co ciekawe nas malkontenci wskazują na nasze społeczne nierówności, biedę i jako rozwiązanie proponują państwowy interwencjonizm. Polskie innowacje tez podobno maja rozkręcić państwowe inwestycje i unijne dotację. Te niestety powodują jedynie powstanie firm i organizacji od tych dotacji uzależnionych i upadających kiedy tylko strumień pieniędzy się skończy. No ale bogatego stać… A może jednak lepiej by było zostawić te pieniądze w gestii efektywnych firm?

Zresztą rzeczywistość wokół mnie pokazuje, że państwowe planowanie i interwencje ma skutek zupełnie odwrotny od postulowanego przez jego proponentów. Piękne nowe wieżowce, marmurowe metro, nawet cale miasto zbudowane z niczego robią wrażenie – przede wszystkim wrażenie potęgi państwa i dobrobytu. Podobnie luksusowe limuzyny w dużej ilości przewalające się po drogach. Ale to tylko wybrańcy dobrze umocowani do państwowego cyca mogą skorzystać z tych dobrodziejstw. Reszta mieszka w warunkach znacznie smutniejszych. O ile kapitalizm wygenerował rozwarstwienie społeczne – jest ono niewielkie w porównaniu do rozwarstwienia generowanego przez interwencjonizm.